Φωτοβολταϊκά: Πιθανό νέο αναδρομικό «τσεκούρι» στις ταρίφες
Οι παραγωγοί ηλεκτρικής ενέργειας από φωτοβολταϊκά ίσως βρεθούν αντιμέτωποι με μια νέα μείωση των εγγυημένων τιμών που... απολαμβάνουν για το ρεύμα που διοχετεύουν στο δίκτυο η οποία μάλιστα θα έχει αναδρομικό χαρακτήρα. Σύμφωνα με την εξειδικευμένη ιστοσελίδα pv-magazine, το δυσθεώρητο έλλειμμα του ειδικού λογαριασμού ΑΠΕ του ΛΑΓΗΕ που διαμορφώθηκε στα 58,11 εκατ. Ευρώ στα τέλη Μαρτίου με προοπτική να αγγίξει τα 250 εκατ. Ευρώ στα τέλη του έτους αναγκάζει το υπουργείο Ενέργειας και τις αρμόδιες Αρχές να προσφύγουν στη γνωστή και δοκιμασμένη με το new deal του 2014 λύση: «τσεκούρι» στις ταρίφες των παραγωγών. Στην Ελλάδα, όπου λειτουργούν επίγεια φωτοβολταϊκά πάρκα ισχύος 2.229 Μεγαβάτ και φωτοβολταϊκά σε στέγες ισχύος 374 Μεγαβάτ, η ανάπτυξη του κλάδου έγινε με «ανορθολογικό» τρόπο όπως παρατηρεί ο συντάκτης του άρθρου, καθώς σε πολλές επενδύσεις ο Εσωτερικός Βαθμός Πληρωμής (IRR), κοινώς η απόδοση, έφτανε το 40% τη στιγμή που στην Ευρώπη κυμαίνεται γύρω στο 12% για τις παλαιότερες ηλιακές επενδύσεις και αρκετά χαμηλότερα για τις νεότερες. Όσον αφορά στα έσοδα του ειδικού λογαριασμού ΑΠΕ αυτά συνοψίζονται ως εξής: το ΕΤΜΕΑΡ, τα έσοδα από τις δημοπρατήσεις εκπομπών ρύπων και η Οριακή Τιμή Συστήματος. Δεδομένου του γεγονότος ότι οι εγκαταστάσεις νέας ισχύος στα φωτοβολταϊκά έχουν «παγώσει», το έλλειμμα εκτινάχθηκε εξαιτίας των προβλέψεων για κατακόρυφη μείωση των εσόδων από τις δημοπρατήσεις δικαιωμάτων εκπομπής ρύπων και τον εκμηδενισμό της ΟΤΣ από τη μείωση των τιμών των καυσίμων. Η λύση που εξετάζει η ελληνική κυβέρνηση σύμφωνα με το pv-magazine είναι το κόστος του ελλείμματος να μετακυλιστεί τόσο σε καταναλωτές όσο και σε παραγωγούς με ταυτόχρονη αύξηση του ΕΤΜΕΑΡ και νέα αναδρομική μείωση της ταρίφας. Η μείωση των εγγυημένων τιμών με το new deal είχε γίνει με κριτήρια τον χρόνο πραγματοποίησης της επένδυσης, την τεχνολογία που είχε εγκατασταθεί, την τοποθεσία και το κόστος της εγκατάστασης. Υψηλότερες ήταν οι περικοπές για τα έργα που είχαν ενταχθεί στον αναπτυξιακό νόμο ή που είχαν λάβει φοροαπαλλαγές. Όμως, σύμφωνα με το δημοσίευμα,ακόμα και μετά τις αναδρομικές μειώσεις του 2014, ορισμένα έργα εξακολουθούν να απολαμβάνουν υψηλούς IRR και οι νέες μειώσεις θα στοχεύσουν ειδικά σε αυτά. «Αν η ελληνική κυβέρνηση προχωρήσει σε νέες μειώσεις, θα πρέπει να κοινοποιήσει τη μεθοδολογία της, ώστε να διασφαλιστεί η διαφάνεια και να προχωρήσει σε έναν αποτελεσματικό διάλογο με τους παίκτες της αγοράς φωτοβολταϊκών» αναφέρεται σχετικά. Τέλος, ο συντάκτης του άρθρου υποστηρίζει ότι υπάρχουν περιθώρια για νέες ηλιακές εγκαταστάσεις, παρά την υπέρβαση του εθνικού στόχου καθώς από τον Ιανουάριο ως τον Απρίλιο η Ελλάδα εισήγαγε το 24,3% της ηλεκτρικής ενέργειας που κατανάλωση και το 28% προήλθε από ρυπογόνο εργοστάσια λιγνίτη. —Τι προβλέπει το σχέδιο για τις ΑΠΕ Οι νέες μονάδες ΑΠΕ θα αποζημιώνονται με βάση την τιμή που διαμορφώνεται στην αγορά Ηλεκτρικής ενέργειας συν μια προσαύξηση (feed in premium) που θα είναι εγγυημένη και θα κυμαίνεται ανάλογα με τα δεδομένα της αγοράς προκειμένου να διασφαλίζεται εύλογη απόδοση των επενδύσεων. Η προσαύξηση αυτή θα είναι εγγυημένη για το χρόνο ισχύος της στήριξης της εκάστοτε μονάδας ΑΠΕ, σε επίπεδο τεχνολογίας, ενώ θα λαμβάνει τη μορφής μιας διαφορικής τιμής (Feed in Premium), λαμβάνοντας υπόψη τα έσοδα από τη συμμετοχή στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας. Υιοθετείται, δηλαδή, η κυμαινόμενη προσαύξηση ανά τεχνολογία ΑΠΕ (sliding premium) και όχι η σταθερή προσαύξησης (fixed premium). Ο λόγος σύμφωνα με το υπουργείο, είναι να εξασφαλίζεται αποσυσχέτιση από μελλοντικές διαφοροποιήσεις στην εξέλιξη της τιμής που θα καθορίζεται στη χονδρεμπορική αγορά, ώστε κάθε φορά να υπάρχει έλεγχος και προκαθορισμένο μέγεθος του συνολικού εσόδου που λαμβάνουν οι συγκεκριμένοι σταθμοί ΑΠΕ. Με αυτό τον τρόπο ελαχιστοποιούνται τόσο φαινόμενα «υπέρ-αποζημίωσης» όσο και «υπό-αποζημίωσης» της παραγωγής ενέργειας από ΑΠΕ. Βασική καινοτομία του νέου συστήματος είναι επίσης η εισαγωγή διαγωνιστικών διαδικασιών για τη χορήγηση των ενισχύσεων που θα ξεκινήσει πιλοτικά από εφέτος (για τουλάχιστον το 5% της εκτιμώμενης νέας εγκατεστημένης ισχύος μονάδων ΑΠΕ) και θα επεκταθεί σταδιακά από το 2017. Σε αρχικό στάδιο πάντως και προκειμένου να αξιολογηθεί η νέα διαδικασία, θα διενεργηθεί εντός του 2016 τουλάχιστον ένας πιλοτικός διαγωνισμός υποβολής προσφορών για τουλάχιστον το 5% της εκτιμώμενης νέας εγκατεστημένης ισχύος μονάδων ΑΠΕ για την περίοδο 2015-2016. Σημειώνεται ότι στην Ελλάδα, εκτιμώντας ότι η νέα εγκατεστημένη ισχύς ΑΠΕ τα έτη 2015 και 2016 θα κυμαίνεται μεταξύ 400-500MW, η υποχρέωση αυτή αντιστοιχεί σε περίπου 25MW. Η πιλοτική αυτή ανταγωνιστική διαδικασία θα διενεργηθεί για νέα φωτοβολταϊκά έργα. —Οι τιμές που έχουν πέσει στο τραπέζι Σύμφωνα με το σχέδιο του ΥΠΕΝ το εύλογο IRR Project κάθε επένδυσης θα πρέπει να κυμαίνεται μεταξύ 8% και 12%. Με βάση αυτήν την παραδοχή η ανώτατη τιμή, το «ταβάνι» του feed-in-premium είναι ανά τεχνολογία το εξής: · Για αιολικά στα 98 ευρώ ανά Μεγαβατώρα. · Για τα μικρά υδροηλεκτρικά στα 100 ευρώ ανά Μεγαβατώρα. · Για τα φωτοβολταϊκά πάνω από 500 KW, στα 90 ευρώ ανά Μεγαβατώρα. Πρέπει να σημειωθεί ότι για τα φωτοβολταϊκά κάτω από 500 KW παραμένει το σύστημα των σταθερών τιμών feed-in-tariffs και παραμένει η ταρίφα στο 1,1 της Οριακής Τιμής Συστήματος (10% πάνω από την Οριακή Τιμή). Η τιμή αυτή έχει αξιολογηθεί από την αγορά και κρίνεται μη βιώσιμη. Ωστόσο και αυτή η κατηγορία των φωτοβολταϊκών μπορεί προαιρετικά να συμμετάσχει στο σύστημα feed-in-premium και να συμμετάσχει στους διαγωνισμούς. Οι πληροφορίες μάλιστα αναφέρουν ότι θα υπάρξουν δύο διαγωνισμοί. Ένας για όλες τις κατηγορίες των φοτοβολταϊκών (μικρά και μεγάλα) για ισχύ 50 MW αρχικά και ένας δεύτερος για ισχύ περί τα 20 MW στον οποίον θα μπορούν να συμμετάσχουν μόνον τα μικρά, δηλαδή μόνον τα κάτω των 500 KW. Για τα φωτοβολταϊκά στις στέγες, παραμένει το σύστημα των σταθερών τιμών feed-in-tariffs, και η ταρίφα διαμορφώνεται στα 110 ευρώ ανά Μεγαβατώρα.