ΣτΕ: Οι δήμοι δεν μπορούν να καταργούν ή να διανοίγουν αγροτικούς δρόμους
Η επταμελής, σύνθεση του Ε΄Τμήματος του Συμβουλίου της Επικρατείας αποφάνθηκε ότι η κατάργηση αγροτικών οδών και η διάνοιξη νέων, σύμφωνα με τις συνταγματικές επιταγές, δεν μπορεί να γίνεται από τους δήμους και τις κοινότητες, καθώς αποτελεί αρμοδιότητα του σχετικού υπουργείου. Ξενοδοχειακή εταιρεία στην Πελοπόννησο υπέβαλε αίτηση στον τοπικό δήμο ζητώντας τη «μεταφορά» αγροτικών δρόμων, μήκους 1.840 μ., που διέρχονται από την ιδιοκτησία της στην εκτός σχεδίου και εκτός οικισμού περιοχή και την αντικατάστασή τους με άλλες οδούς, μήκους 2.600 μ. και πλάτους 6 μ., με σκοπό την τουριστική αξιοποίηση της ιδιοκτησίας της, με τη δημιουργία γηπέδου γκολφ 18 οπών και ξενοδοχείου επιπλωμένων διαμερισμάτων 5 αστέρων, δυναμικότητας 736 κλινών. Το δημοτικό συμβούλιο ενέκρινε τη «μεταφορά» των αγροτικών δρόμων, υπό την προϋπόθεση -μεταξύ των άλλων- ότι «η δαπάνη μεταφοράς των αγροτικών δρόμων πλάτους τουλάχιστον 6 μέτρων (διάνοιξη, διαμόρφωση, ασφαλτόστρωση) θα βαρύνει την ξενοδοχειακή εταιρεία και θα πραγματοποιηθεί σε βάρος της ιδιοκτησίας της». Στη συνέχεια υπεγράφη μεταξύ του δημάρχου και της εταιρείας η συμβολαιογραφική πράξη «ανταλλαγής γηπεδικών χώρων για τη δημιουργία αγροτικών οδών». Όμως, ιδιοκτήτρια αγροτεμαχίου της επίμαχης περιοχής, άσκησε στην αρμόδια επιτροπή της Περιφέρειας Πελοποννήσου προσφυγή κατά της απόφασης αυτής του δημοτικού συμβουλίου, η οποία έγινε δεκτή και η απόφαση του δημοτικού συμβουλίου ακυρώθηκε «ως μη νόμιμη», με την αιτιολογία, αφ' ενός ότι το δημοτικό συμβούλιο δεν είχε αρμοδιότητα να εγκρίνει τη «μεταφορά» αγροτικών δρόμων, διότι η αρμοδιότητα αυτή ανήκει στον υπουργό ΠΕΧΩΔΕ (όταν έγινε η προσφυγή), και αφ' ετέρου ότι η προκείμενη «μεταφορά οδών» αποσκοπούσε στην εφαρμογή «ιδιωτικού σχεδίου ρυμοτομίας», το οποίο απαγορεύεται από το νομοθετικό διάταγμα της 17.7.1923». Κατόπιν αυτών, η εταιρεία προσέφυγε στο ΣτΕ ζητώντας να ακυρωθεί η απόφαση της επιτροπής της Περιφέρειας Πελοποννήσου και το Ε΄Τμήμα του Ανωτάτου Ακυρωτικού Δικαστηρίου με την υπ΄αρθμ. 665/2018 απόφασή της με πρόεδρο τον αντιπρόεδρο Αθανάσιο Ράντο και εισηγητή τον σύμβουλο Επικρατείας Θεόδωρο Αραβάνη, απέρριψε την αίτηση της εταιρείας. Όπως αναφέρει το ΣτΕ στην απόφασή του, «ο δήμος αναρμοδίως ενέκρινε την κατάργηση και τη δημιουργία αγροτικών οδών, διότι η σχετική αρμοδιότητα ασκείται με πράξη του αρμόδιου για τον πολεοδομικό και χωροταξικό σχεδιασμό κρατικού οργάνου» όπως επίσης «αναρμοδίως ο δήμος επελήφθη του ζητήματος της δημιουργίας κοινοχρήστων χώρων αγροτικών οδών με παραχώρηση ιδιωτικών εκτάσεων της αιτούσας, διότι το ζήτημα -αν η εν λόγω παραχώρηση είναι νόμιμη και αν δι' αυτής σχηματίζονται νέοι κοινόχρηστοι χώροι με σκοπό την δημιουργία ιδιωτικού σχεδίου ρυμοτομίας ή όχι- κρίνεται από το όργανο και με τη διαδικασία που προβλέπεται στο άρθρο 411 παρ. 4 του Κ.Β.Π.Ν. Επομένως, η επίμαχη απόφαση του δημοτικού συμβουλίου "ορθώς ακυρώθηκε"». Ακόμη, στη δικαστική απόφαση αναφέρεται, ότι σύμφωνα με τις επιταγές του άρθρου 24 του Συντάγματος «το οδικό δίκτυο ενός ΟΤΑ δεν αποτελεί τοπική του υπόθεση, εφ' όσον συνάπτεται τόσο με το υπόλοιπο δίκτυο της χώρας, όσο και με την προστασία των γεωσυστημάτων του φυσικού χώρου, τα οποία αποτελούν στοιχείο της εθνικής φυσικής κληρονομιάς» ενώ «αποκλείονται οι αποσπασματικές και απρογραμμάτιστες πράξεις διαχειρίσεως του οδικού δικτύου, όπως η διάνοιξη, διαπλάτυνση και κατάργηση οδών βάσει ενετοπισμένων εκτιμήσεων με γνώμονα την εξυπηρέτηση τοπικής ανάγκης, χωρίς υπολογισμό των ευρύτερων επιπτώσεων που αυτές ενδέχεται να έχουν».
