Στο τραπέζι η μείωση ΦΠΑ στα τρόφιμα – Όλα όσα εξετάζονται

Επανέρχεται στο προσκήνιο το σενάριο για συντελεστή ΦΠΑ 6% σε ψωμί, γάλα και κρέας, αν οι παρεμβάσεις στην αγορά ενέργειας δεν φρενάρουν τις ανατιμήσεις σε βασικά προϊόντα. Σκέψεις για τη στήριξη των πιο ευάλωτων νοικοκυριών με μια κάρτα τροφίμων, αντίστοιχη του fuel pass στα καύσιμα.

Της ΣΙΣΣΥΣ ΣΤΑΥΡΟΠΙΕΡΡΑΚΟΥ

Aπό την εξέλιξη των τιμών στα βασικά είδη διατροφής -μετά τη σημαντική παρέμβαση στις τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος και του φυσικού αερίου- και τη διαμόρφωση του πληθωρισμού το επόμενο δίμηνο θα εξαρτηθεί η τελική κυβερνητική απόφαση σχετικά με τη μείωση του ΦΠΑ στο 6%, από 13%, σε προϊόντα όπως το ψωμί, το γάλα και το κρέας για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα.

Το μέτρο βρίσκεται στο τραπέζι του οικονομικού επιτελείου, ωστόσο η εφαρμογή του συνδέεται άμεσα με το κατά πόσον ο «κόφτης» στις τιμές της ενέργειας θα μειώσει τον πληθωρισμό, καθώς η ελάφρυνση στους λογαριασμούς των επιχειρήσεων, κυρίως του κλάδου των τροφίμων, στοχεύει και στη μείωση των τιμών στο ράφι.

Την ίδια στιγμή, στην κυβέρνηση είναι έτοιμοι να ανακοινώσουν την εξάμηνη παράταση -μέχρι το τέλος του 2022- των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ (στο 13%, από 24%) σε εστίαση, τουρισμό και μεταφορές. Το δημοσιονομικό κόστος της παράτασης ανέρχεται σε 220 εκατ. ευρώ.

Mε τον εναρμονισμένο δείκτη τιμών καταναλωτή, σύμφωνα με τη Eurostat, να έχει διαμορφωθεί τον Απρίλιο στο 9,4% και τον εθνικό πληθωρισμό, που πρόκειται να ανακοινωθεί την προσεχή Τρίτη, να οδεύει προς διψήφιο ποσοστό, η σχετική συζήτηση για ανάγκη παρέμβασης στον ΦΠΑ στα τρόφιμα έχει αναζωπυρωθεί. «Θα πρέπει να είμαστε απολύτως σίγουροι πριν προχωρήσουμε σε οποιαδήποτε παρέμβαση ότι θα περάσει στην τελική τιμή.

Το ζητούμενο είναι να μειωθούν οι τιμές, να συγκρατηθούν οι αυξήσεις», αναφέρουν στη Realnews στελέχη του οικονομικού επιτελείου.

Ανάγκη

Η μείωση του ΦΠΑ σε περιορισμένο αριθμό τροφίμων και για ορισμένο χρονικό διάστημα χαρακτηρίζεται ως ύστατη λύση στο ράλι τιμών και πηγές με γνώση των διεργασιών εκτιμούν ότι, αργά ή γρήγορα, μια τέτοια κίνηση θα καταστεί μονόδρομος.

Τα μέχρι τώρα στοιχεία δείχνουν ότι η αγορά δεν μπορεί να απορροφήσει τις αυξήσεις των πρώτων υλών και θα χρειαστεί μια κυβερνητική πρωτοβουλία που θα συγκρατήσει το κόστος για τους καταναλωτές.

Το σενάριο τροφοδοτεί η άνοδος του πληθωρισμού σε επίπεδα πέριξ του 10% τον Απρίλιο, κατά τον οποίο, εκτός από την ενέργεια, εμφανίζονται αξιοσημείωτες αυξήσεις πλέον και στα τρόφιμα. Είναι ενδεικτικό ότι, σε επίπεδο ευρωζώνης, τα στοιχεία δείχνουν πως οι αυξήσεις τιμών στον κλάδο ενέργειας συνεχίζονται, αλλά και διαχέονται στα είδη διατροφής και στα βιομηχανικά αγαθά εκτός ενέργειας. Στο 38% έφτασε η άνοδος τιμών στην ενέργεια τον Απρίλιο, έναντι 44,4% τον Μάρτιο και 32% τον Φεβρουάριο, ενώ κατά 3,8% ήταν στα βιομηχανικά αγαθά εκτός ενέργειας, έναντι 3,4%.

τον Μάρτιο και 3,1% τον Φεβρουάριο. Η άνοδος στα μη τυποποιημένα τρόφιμα ήταν 9,2%, από 7,8% τον Μάρτιο και 6,2% τον Φεβρουάριο. Ειδικότερα, για τη χώρα μας ο δείκτης τροφίμων, ποτών και καπνού για τον μήνα Απρίλιο στην Ελλάδα καταγράφει αυξήσεις τιμών κατά 9,2%, έναντι ανόδου κατά 6,4% στην ευρωζώνη. Eναλλακτικά, πάντως, εξετάζεται η στήριξη των πιο ευάλωτων νοικοκυριών με μια κάρτα τροφίμων, αντίστοιχη με την κάρτα καυσίμων, με τις τελικές όμως αποφάσεις να λαμβάνονται αφού ξεκαθαρίσει πρώτα το τοπίο με την παρέμβαση για τις μειώσεις στους λογαριασμούς ρεύματος.

Τι ισχύει στην Ε.Ε.

Οι χώρες της δυτικής Ευρώπης έχουν έναν αρκετά χαμηλότερο συντελεστή ΦΠΑ για τα τρόφιμα πρώτης ανάγκης (π.χ. ψωμί, γαλακτοκομικά κ.λπ.), ο οποίος κατά κανόνα κυμαίνεται μεταξύ 4% και 7%, όταν στην Ελλάδα τα αντίστοιχα αγαθά έχουν διπλάσιο ή τριπλάσιο συντελεστή ΦΠΑ (13%).

Όμως, και ο υψηλός συντελεστής ΦΠΑ, στον οποίο υπάγονται ακόμα και σήμερα αρκετά προϊόντα τροφίμων, είναι σημαντικά υψηλότερος από τις άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στην πρώτη θέση βρίσκεται η Δανία, όπου τα τρόφιμα επιβαρύνονται με ΦΠΑ 25% και ακολουθούν η Λιθουανία με 21%, η Βουλγαρία με 20%, η Εσθονία και η Φινλανδία με 14%, ενώ στην Ελλάδα, ως γνωστόν, κάποια τρόφιμα επιβαρύνονται με ΦΠΑ 13% και κάποια με 24%. Χώρες με πολύ υψηλότερο κατά κεφαλήν ΑΕΠ εφαρμόζουν χαμηλότερους συντελεστές ΦΠΑ στα τρόφιμα